System Center Operations Manager (SCOM) Nedir?

System Center Operations Manager (SCOM) kurulumundan önce SCOM nedir? SCOM bileşenleri nelerdir? ve SCOM tasarımı hakkında bilgi sahibi olunması faydalı olacaktır.

SCOM Nedir?

System Center Operations Manager (SCOM), Microsoft’un System Center ürün ailesinin bir üyesidir. Kullanım amacı, bilgi işlem tarafından uygulamaların, cihazların ve sunucuların performansını ve kullanılabilirliğini izlemek ve bulguları tek bir konsol üzerinden görüntülemektir.

---

SCOM Bileşenleri Nelerdir?

System Center Operations Manager (SCOM) bileşenleri Management Server, Reporting Server, Web Console Server, Operators Console, Operational Database, Data Warehouse Database ve Gateway Server’dır. Yapısal olarak SCOM bileşenleri ve birbirleriyle olan bağlantıları aşağıdaki gibidir.

Management Server

Management Server her şeyin merkezindeki sunucudur. Kısacası Management Server, Management Group’ların önetilmesini ve veritabanı ile bağlantı kurulmasını sağlar. Management Server bilgilerin alındığı ve gönderildiği bir veritabanına bağlıdır.

Operations Console, Management Server’a ve Management Group’a bağlanır. Operations Console’un veritabanının içerisindeki bilgilere doğrudan erişimi yoktur. SCOM altyapısının yönetiminde ajanlarla ya da diğer bileşenlerle çalışıldığında Operations Console’un bilgileri iletmesi için Management Server kullanılır.

Management Server tek başına veya bir Management Group’a bağlı birden fazla Management Server şeklinde çalışabilir. Management Group’a bağlı birden fazla Management Server olması durumu servislerin sürekli ayakta kalması gerektiğinden büyük yapılarda geçerli bir durumdur. Küçük yapılar için tüm roller tek bir Management Server üzerinde barındırılabilir.

Ajanlar spesifik Management Server’lar için yapılandırılır. Fakat yapılandırıldığı sunucu erişilemez hale gelirse Management Group içerisindeki farklı bir Management Server’a da bağlanabilir.

Management Group’ta birden fazla Management Server bulunur ve Management Server’lardan birisi erişilemez hale geldiğinde bu sunucunun yükünün diğer Management Server’lara dağıtılması için Resource Pool oluşturulur. Management Group’a yeni bir Management Server eklendiğinde kaynaklar bu Resource Pool üzerinden yeni sunucuya tahsis edilir. Tüm Resource Pool üyeleri belirli bir uzak nesne kümesini yönetir. Bunun nedeni aynı Resource Pool üyesi iki sunucunun aynı anda aynı kaynağı yönetememesidir. Yani Resource Pool’da birden fazla Management Server bulunmasına rağmen bir nesneyi bir Management Server yönetir.

Management Server bazı işlevleri yerine getirebilmek için farklı sunucu rollerine de ihtiyaç duyar. Bu sunucular Reporting Server ve Web Console Server’dır.

Reporting Server 

Reporting Server, adından da anlaşılacağı üzere Operations Console’da raporların hazırlanmasında ve sunulmasında kullanılan sunucudur. Raporlama sunucusunda SQL Server ve SQL Server Reporting Services (SSRS) kurulmuş olmalıdır. Server bileşenleri ve SQL Server Reporting Services (SSRS) kurulumlarının bu sunucuda olması SCOM’un kullanımında raporlar oluşturulurken fazladan efor sarf edilmesinin önüne geçmek içindir. Yani Reporting Server’ın ayrı bir sunucuda olması Management Server’ın yükünü hafifletmektedir.

Web Console Server 

Web Console Server farklı kullanıcılar için sınırlı olarak bazı verilerin web arayüzü üzerinden görüntülenmesini sağlar. Bu sunucu ile farklı bir Management Server kurulumu yapılmadan ve diğer kullanıcılara Operations Console’da yetkilendirme yapılmadan, görev paylaşımı yapılarak diğer kullanıcıların monitörleme ve rapor görüntüleyebilme gibi işlevleri kullanması sağlanır.

Operational Database ve Data Warehouse Database

Görüldüğü gibi izlenecek ortamda çok sayıda veri bulunmaktadır. Bu veriler saklanması gereken ve değişiklik seviyesi açısından farklı olan anlık kullanılacak verilerdir. Bu verilerin tutulduğu ve bu üç sunucu tarafından SQL Server veritabanında bulunan iki farklı veritabanı kullanılır. Bunlar Operational Database ve Data Warehouse Database’dir.

Bir sunucu ve hizmetleriyle ilişkili olabilecek tüm farklı monitörler düşünülürse tüm bu monitörlerin doğru zamanda her durumda doğru olduğundan emin olmak Operational Database’de büyük olasılıkla çok fazla çalışma yapılması anlamına gelir.

Operational Database, tüm operasyonel verileri içeren bir veritabanıdır. Bu veriler yapılandırma bilgileri, izleme kuralları ve izlenecek objeleri içerir.  Bunların içerisinde monitörler, kurallar ve bunların konsolda nasıl gösterileceği ile ilgilidir. Bu veritabanının sürekli erişilebilir olmasını sağlamak için veritabanı cluster yapısında kurulabilir. Ayrıca bu veritabanının boyutunu korumak için tutacağı verileri belirli aralıklarla temizleyip düzenleyecek kurallar oluşturulması yararlı olacaktır.

Data Warehouse Database, Operational Database’den çıkan verilerin daha uzun süre tutulduğu veritabanıdır. Yani Data Warehouse Database geçmişe dönük bilgilerin tutulduğu veritabanıdır. Operations Database’den daha uzun süreli bir arşivlemede kullanıldığı için Operational Database’in sakladığı ve bu verileri Data Warehouse Database’e aktarımını yöneten bir süreç vardır.

Operational Database’in Data Warehouse Database kadar genişleme eğilimi yoktur. Ayrıca her gün Operational Database’de gerek duyulmayacak kadar fazla içeriğe sahip olunmadığından emin olunması için bu veritabanlarını düzenleyen bazı yapılandırmalar mevcuttur. Bu yapılandırma kuralları otomatik olarak çalışır. Bu bileşenler birden fazla sunucu kullanılıyorsa tek bir sunucu yönetim grubu (Management Group) veya dağıtılmış bir yönetim grubu (Distributed Management Group) olabilir. Fakat Management Group bir yapı olarak düşünüldüğünde tüm farklı bileşenlerin ve veritabanlarının tek bir lokasyonda birleştirilmesi olarak da yeniden değerlendirilebilir. Bu nedenle birden fazla farklı Management Group oluşturmanın ve bu Management Group’ların farklı sunucu gruplarına sahip olmasının mümkün olduğunun belirtilmesinde fayda vardır.

Gerektiği durumlarda Management Group’ların birbirine bağlanması mümkündür. Böylece farklı coğrafi bölgelerde dağıtılmış erişime sahip olunması gereken farklı kişilere sahipsek birden fazla Management Group oluşturulup daha sonra farklı coğrafi konumlardaki tüm verileri içeren tek bir bölme oluşturulup tüm veriler Management Group bağlantılarından toplanabilir.

Gateway Server 

Gateway Server, SCOM ile doğrudan ağ erişimine sahip olmayan (aynı domainde bulunmayan, trusted domainde bulunan ya da internet üzerinden erişilebilen) farklı cihazların izlenmesine olanak tanır. Bu cihazlar Gateway Server aracılığıyla SCOM tarafından izlenebilir.

Faydalı olması dileğiyle…