Bu makalemde DHCP Server yapılandırmalarına detaylı olarak değineceğim. DHCP Server kurulum aşamalarından daha önce bahsetmiştim. İlgili makaleye aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
DHCP Server Kurulumu
DHCP Server kurulum işlemleri tamamlandıktan sonra DHCP Server yapılandırma işlemlerine geçilebilir. Peki bu yapılandırmalar neden yapılır? Bu yapılandırmalar DHCP Server üzerinde dağıtılacak IP adresleri ve bu IP adresleriyle ilişkili ayarların belirlenmesi için gereklidir. Bunun için de DHCP Server’da bu bilgilerin tutulduğu mantıksal gruplara (Scope) ihtiyaç vardır. Scope’lar aracılığıyla IPv4 ve IPv6 türünde IP adresleri dağıtılabilir. Bu Scope’lar içerisinde IP aralığı, bu IP aralığında dağıtılacak ve dağıtılmayacak IP aralıkları, Varsayılan Ağ Geçidi (Default Gateway), Alan Adı Sunucusu (DNS) gibi bilgileri barındırmaktadır. Ayrıca bu Scope’lar aracılığıyla IPv4 ve IPv6 türünde IP adresleri dağıtılabilir.
Scope oluşturmak için aşağıdaki adımlar izlenir.
DHCP Server üzerinde arama bölümüne DHCP yazılır ve DHCP uygulaması başlatılır.
Örnekte de olduğu gibi genel olarak IPv4 türünde IP adresleri dağıtılmaktadır.
IPv4’e sağ tık New Scope… ile yeni Scope oluşturmaya başlanır.
New Scope Wizard penceresinde Scope oluşturma işlemine başlamak için Next ile devam edilir.
Scope Name bölümünde oluşturulacak Scope’a bir isim verilir. Bu isimlendirme Scope sayısı çoğaldığında Scopeların ayırt edilmesini kolaylaştırmaktadır. Ayrıca Description bölümüne açıklama da eklenebilir. İsim verildikten sonra Next ile devam edilir.
IP Address Range bölümünde bu Scope üzerinden dağıtılacak IP adres aralığı ve Subnet Mask belirlenir. Örnekte 192.168.2.1 – 192.168.2.254 aralığında IP adresinin dağıtılacak ve Subnet Mask 255.255.255.0 olacak şekilde yapılandırma yapılmıştır.
Add Exclusion and Delay bölümünde belirlenen IP adresi aralığında dağıtımdan hariç tutulmak istenilen IP’ler varsa (sunucu veya yazıcı IP’lerinin de kapsandığı durum vb.) yine IP aralığı şeklinde belirlenir. Eklenen bu aralıkta IP adresleri bu Scope için DHCP tarafından dağıtılmayacaktır. Örnekte bu aralık 192.168.2.1 – 192.168.2.100 olarak belirlenmiştir. Hariç tutulacak IP adres aralığı belirlendikten sonra Next ile devam edilir.
Lease Duration bölümünde dağıtılan IP adresleri için kira süresi belirlenir. Bu kira süresi boyunca DHCP isteği gelmeyen makineler için atanan IP adresi DHCP tarafından tekrar IP havuzuna dağıtılabilir IP adresi olarak dahil edilir. Varsayılan olarak bu süre 8 gündür. Kira süresi belirlendikten sonra Next ile devam edilir.
Configure DHCP Options bölümünde Varsayılan Ağ Geçidi (Default Gateway), İsim Sunucusu (DNS Server) gibi bilgilerin tanımlanması gerekiyorsa Yes, I want to configure these options now seçilir. Bu yapılandırmaların yapılandırılması zorunlu olduğundan bu bölümde No I will configure this options later seçilirse ve yapılandırma bitirilirse bile sağlıklı bir ağ yapılandırması için bu yapılandırmaların daha sonra mutlaka yapılması gerekir. Örnekte yapılandırmaların hemen yapılması için Yes, I want to configure these options now seçilmiştir. Next ile devam edilir.
İlk olarak Varsayılan Ağ Geçidi (Default Gateway) adresleri eklenir. Varsayılan Ağ Geçidi genelde tek olarak kullanılmaktadır. Fakat senaryoya ve istemciye göre birden fazla da olabilir.
Domain Name and DNS Servers bölümünde DNS Server IP adresleri eklenir. Birincil ve ikincil DNS adresleri bu bölümde tanımlanır. Üstte bulunan adres birincil DNS altta bulunan adres ikincil DNS olarak tanımlanacaktır. Next ile devam edilir.
WINS Servers bölümünde ortamda WINS sunucusu varsa tanımlaması yapılır. Günümüzde pek kullanılmayan bir sunucu türüdür. Bu nedenle Next ile devam edilir.
Activate Scope bölümünde oluşturulan Scope’un aktif edilmesi işlemi gerçekleştirilir. Eğer Scope aktivasyonu yapılmazsa o Scope’tan herhangi bir IP dağıtımı yapılmaz. Yes, I want to activate this Scope seçilerek Scope aktif edilir. Next ile devam edilir.
Finish ile DHCP Server konfigürasyonu ve Scope oluşturma işlemleri tamamlanır.
DHCP Server’da oluşturulan Scope incelendiğinde
Address Pool bölümünde bu Scope tarafından dağıtılacak IP adres aralıkları ve dağıtımdan hariç tutulan IP adres aralıkları görüntülenebilir.
Address Leases bölümünde bu Scope’tan IP adresi almış istemciler ve kiralama bitiş süreleri görüntülenebilir.
Reservations bölümünde daha önce yapılmış IP rezervasyonları mevcutsa görüntülenir veya yeni IP rezervasyonu yapılacaksa bu bölümden yapılabilir. Rezervasyon işlemi belirli bir istemcinin her zaman aynı IP adresini almasını sağlar. Örneğin …. MAC adresine sahip bir istemcinin DHCP Server’dan her IP adresi talep ettiğinde 192.168.1.101 IP adresini alması için bir yapılandırma yapılabilir. Böylece hem istemci her zaman aynı IP adresini alır hem de bu IP adresinin başka bir istemciye atanmamasının önüne geçilmiş olur.
Scope Options bölümünde IP adresi ile birlikte mevcut durumda dağıtılan veya dağıtılabilecek diğer yapılandırmalar bulunur. Bu bölümden yeni bir DNS server adresi ya da zaman sunucusu (NTP Server) bilgileri gibi birçok yapılandırma uygulanabilir.
DHCP Server yönetimi ve yapılandırmaların uygulanması bu şekilde yapılabilir.
Aynı anda iki farklı DHCP sunucusu aktifse ve aynı IP aralıklarını dağıtan Scope’lara sahiplerse IP adresi çakışması gibi istenmeyen durumlar yaşanabilir. Bu ve benzeri durumların önüne geçilmesi için DHCP Failover kurulumu yapılabilir.
Faydalı olması dileğiyle…
