Exchange Server’da Database Availability Group (DAG) Kurulumu

Exchange Server Database Availability Group (DAG) kurulumu yapılırken yapıda Cluster Administrative Access Point (CAAP) olup olmamasına karar verilmesi gerekir. Cluster Administrative Access Point’in bir bilgisayar hesabına (Computer Account) ve bir IP adresine ihtiyacı vardır. Exchange Server 2016 itibariyle DAG kurulumunda varsayılan olarak Cluster Administrative Access Point’siz kurulum yapılır.

Cluster Administrative Access Point olmadan yapılan kurulum yönetimi kolaylaştırır. Önceden bir bilgisayar hesabının veya bir cluster isim nesnesinin Active Directory’de oluşturulmasına gerek olmaz ve DAG için bir IP adresi atanmasına ihtiyaç yoktur. Ayrıca bu bilgisayar hesabının devre dışı bırakılması, silinmesi ya da IP adresinin ortamda tekrar kullanılmasıyla ortaya çıkabilecek IP çakışmasının da önüne geçilmiş olur.

Önemli: Cluster Administrative Access Point’siz DAG yapısının ortamda kullanılacak yedekleme yazılımıyla uyumluluğunun mutlaka kontrol edilmesi ve üretici ile teyit edilmesi gerekir. Aksi taktirde yedekleme ile ilgili sorunlarla karşılaşılabilir.

File Share Witness (FSW) Yapılandırması

Exchange Server Database Availability Group (DAG) kurulumu için File Share Witness (FSW) sunucusunun hazırlanması gerekmektedir. Bu sunucu çoğunluk oylaması esnasında eşitliği bozacak dosya paylaşımını barındıran sunucudur. Çoğu senaryoda bu sunucu Active Directory domainine üye bir sunucudur.

Önemli: Domain Controller sunucularının File Share Witness sunucusu olarak yapılandırılması önerilmez.

Sunucunun File Share Witness olarak yapılandırılması için yapılması gereken tek şey Exchange Trusted Subsystem grubunun File Share Witness sunucusunda Local Administrator grubuna eklenmesidir. Exchange Trusted Subsystem grubu File Share Witness kurulumu ve yönetimi için yeterli yetkiye sahiptir.

Database Availability Group (DAG) Yapılandırılması

Database Availability Group yapılandırmasında DAG üyesi olacak Exchange Server sunucuları tek bir ağ kartı üzerinden haberleşebilir. Küçük yapılar için bu yöntem kullanılabilir. Fakat büyük ve karmaşık yapılar için DAG üyesi olacak her sunucuda MAPI ve REPLICATION isimlerinde iki farklı ethernet kartı bulunması önerilir.

MAPI Ağı: Exchange Server sunucularının birbirleriyle ve Active Directory iletişimini sağlayan ağdı. MAPI ağ iletişiminde bir hata meydana gelirse yük devretme (Failover) sağlanamaz.

REPLICATION Ağı: DAG üyesi olan Exchange Mailbox Rolü kurulu sunucuların veritabanlarını eşitlemek için kullandığı ağdır. Bu ağa dahil ağ kartları MAPI ağı ile aynı ağda bulunmamalıdır. REPLICATION ağ iletişiminde bir sorunla karşılaşılırsa MAPI ağı üzerinden hem replikasyon hem de failover sorunsuz çalışabilmektedir.

Cluster Administrative Access Point (CAAP) ile Database Availability Group kurulumu yapılacaksa Active Directory’de DAG’a verilecek isimde bir Computer Account objesi oluşturulur ve disable duruma getirilir. Bu bilgisayar adı aynı zamanda DAG’ın da ismi olacaktır. Ayrıca bu obje Exchange Trusted Subsystem üyesi olmalıdır. Cluster Administrative Access Point (CAAP) olmadan kurulum yapılacaksa bu işleme gerek yoktur.

Objenin son görüntüsü aşağıdaki gibi olacaktır.

Oluşturulan objenin Security bölümünde Exchange Trusted Subsystem grubuna Full Controll yetkisi verilir.

Exchange Admin Center’da Servers -> Database Availiability Groups seçilir ve + tıklanır.

New Database Availability Group penceresinde

Database Availability Group Name bölümünde DAG için kullanılacak isim tanımlanır. Örnekte EXCDAG2016 olarak tanımlanmıştır.

Witness Server bölümünde Witness Server olacak sunucu adı tanımlanır. Örnekte EXCWITNESS.emres.com olarak tanımlanmıştır.

Witness Directory bölümünde Witness için tanımlanacak paylaşım klasörü tanımlanır. Örnekte C:\EXCDAG2016 olarak tanımlanmıştır.

Database Availability Group IP Addresses bölümünde Database Availability Group için kullanılacak IP adresleri tanımlanır. Cluster Administrative Access Point (CAAP) ile kurulum yapılacaksa bu bölüme ağda kullanılmayan bir IP adresi eklenir. Örnekte 192.168.1.29 olarak eklenmiştir. Kurulum sonrasında da bu IP adresinin herhangi bir yerde kullanılıp IP çakışmasına neden olması engellenmelidir. Cluster Administrative Access Point (CAAP) olmadan kurulum yapılacaksa bu alan boş bırakılır.

Save ile bitirilir.

Active Directory’de DAG için oluşturulan ve disable edilmiş olan Computer Account objesinin otomatik olarak enable olduğu görülür.

Database Availability Group’a sunucu eklemek için Manage DAG Membership seçilir.

Sunucu eklemek için + seçilir.

DAG’a dahil edilecek sunucular seçilir ve Add -> ile eklenip OK tıklanır.

Son durum görüntülendikten sonra Save ile ekleme işlemi başlatılır.

Exchange Server sunucularına Failover Cluster vb. roller otomatik olarak kurulur ve yapılandırılır.

Database Availability Group’a sunucuların eklenme işlemi bu şekilde tamamlanır.

Database Availability Group kurulumu esnasında File Share Witness sunucusunda belirtilen klasör yolunda ve isminde bir klasör otomatik olarak oluşturulacaktır.

Mevcut durumda her iki sunucu her ne kadar DAG üyesi olsa da halen Mailbox Database’lerinin her bir sunucuda tek kopyası bulunmaktadır. Servers -> Databases bölümündeki Servers With Copies bölümünde bu durum görülebilir.

Bu nedenle her Mailbox Database’inin diğer sunuculara da kopyasının eklenmesi gerekir. Bu işlem için Servers -> Databases bölümünde kopyalanacak veritabanı seçilir, … tıklanır ve Add database copy seçilir.

Add Mailbox Database Copy penceresinde

Mailbox Database Name bölümünde kopyası oluşturulacak veritabanı adı görülmektedir.

Veritabanı kopyası oluşturulacak sunucunun seçilmesi için Browse tıklanır.

Veritabanının kopyası oluşturulacak sunucu seçilir ve OK tıklanır.

Activation Preference Number, veritabanı kopyasının tercih değerini belirtir. DAG yapısında orijinal veritabanının Activation Preferenece Number’ı her zaman 1’dir. Bu numara, orijinal veritabanı erişilemez hale geldiğinde hangi veritabanı kopyasının aktif edileceğinin belirtilmesinde kullanılır.

Servers Hosting A Copy Of This Database bölümünde mevcut durumda bu veritabanı kopyasına sahip olan sunucular görüntülenir.

Save ile veritabanı kopyası oluşturma işlemi başlatılır.

İşlem tamamlandığında Close ile bitirilir.

Görüldüğü gibi kopyası oluşturulan veritabanı Servers With Copies bölümünde artık her iki sunucuda da gözükmektedir.

Aynı işlemler diğer veritabanları için de uygulanır. Active On Server bölümünde veritabanının o an aktif olduğu sunucu görüntülenirken Servers With Copies bölümünde bu veritabanının hangi sunucularda kopyasının olduğu görüntülenir.

EXC201602 sunucusunun iletişimiyle ilgili bir sorun olduğunda DAG devreye girecek ve EXC201602 sunucusunda aktif olan tüm veritabanlarını EXC201601 sunucusunda otomatik olarak aktif edecektir. Örnekte EXC2016MBX02 veritabanı mevcut durumda EXC201602 sunucusunda aktifken bağlantı kesildiğinde EXC201601 sunucusunda aktif hale gelmiştir.